Có một bác tiều phu nghèo sống với vợ và ba con gái trong túp
lều nhỏ ven một khu rừng hẻo lánh.
Một buổi sớm, lúc sắp đi làm bác dặn vợ: "Trưa nay mình để
đứa lớn mang thức ăn vào rừng cho ta nhé, tôi về sợ làm không hết
việc". Bác nói thêm: "Để nó khỏi lạc, tôi sẽ đem theo một túi kê rải
dọc lối đi".
Mặt trời vừa lên tới giữa đỉnh đầu, cô con gái lớn xách một liễn
cháo đầy lên đường. Nhưng lũ sẻ đồng và sẻ rừng, lũ sơn ca và họa
mi, lũ sáo sậu và phù dung đã nhặt hết các hạt kê từ lâu rồi, cô bé
không thể nào tìm được dấu hướng đường nữa.
Cô cứ liều đi, mãi cho tới khi mặt trời đã lặn và đêm xuống
nghe cây cối rì rào trong bóng tối, lại nghe tiếng cú rúc, cô bắt đầu
sợ. Chợt cô thấy phía xa có ánh đèn lấp ló sau hàng cây. Cô nghĩ
bụng chắc là ở đó có người, mình có thể tới xin ngủ được. Cô đi về
phía ánh đèn. Chỉ một lúc sau, cô đã tới một ngôi nhà, cửa sổ có ánh
đèn. Cô gõ cửa. Một giọng khàn khàn từ trong nói ra: "Cứ vào".
Cô bước lên nền nhà tối mò gõ cửa. "Cứ vào đi". Lại có tiếng gọi.
Cô mở cửa thấy một ông già tóc hoa râm ngồi bên bàn, đầu đặt lên
hai bàn tay, chòm râu bạc rải qua mặt bàn gần đến đất. Lại có ba
con vật đang nằm bên lò sưởi: một con gà mái, một con gà trống và
một con bò sữa có bộ lông đốm sặc sỡ. Cô bé kể cho ông cụ nghe
chuyện của mình và xin ngủ nhờ một đêm. Ông cụ quay lại hỏi mấy
con vật:
Ới gà mái!
Ới gà trống!
Ới bò hoa lông đốm!
Chúng mày nghĩ sao?
"Được", mấy con vật đồng thanh trả, như thế là chúng mày đã
bằng lòng. Ông cụ bảo: "Ở đây chẳng thiếu một thứ gì, con hãy
xuống bếp nấu bữa ăn tối cho chúng ta đi".
Cô bé xuống bếp, thấy quả là thứ gì cũng thừa thãi. Cô nấu bữa
ăn thật ngon, song quên khuấy mất mấy con vật. Cô bưng lên dọn
trên bàn một bàn đầy rồi ngồi vào cùng ăn với ông cụ cho đỡ đói
lòng. ăn xong cô hỏi: "Con mệt lắm, giờ chỉ muốn nằm ngủ, giường ở
đâu xin cụ chỉ giùm".
Mấy con vật đồng thanh đáp:
Cô đã ăn với cụ ấy,
Cô đã uống với cụ ấy,
Cô chẳng đoái tới bọn này
Giờ ngủ đâu, cô liệu lấy.
Ông cụ bảo cô bé: "Con cứ lên gác, sẽ thấy một cái phòng có hai
cái giường, trải khăn trắng, ta cũng buồn ngủ rồi đây".
Cô bé trèo lên, giũ giường trải khăn xong, cô nằm quay ra ngủ
không đợi ông già.
Một lát sau ông cụ cũng lên soi đèn thấy cô đã ngủ say rồi, ông
cụ lắc đầu, mở luôn một cái cửa hầm cho cô bé rơi xuống đó.
Mãi hôm sau, bác tiều phu mới về nhà. Bác mắng bác gái đã để
bác phải nhịn đói suốt ngày.
Bác gái phân trần: "Có phải tại tôi đâu, con bé lớn đem bữa
trưa cho mình. Chắc hẳn nó lạc đâu rồi, mai nó về".
Hôm sau trời chưa sáng, bác tiều phu đã dậy để lại đi rừng: bác
dặn vợ để con gái thứ hai mang bữa trưa vào rừng cho bác.
"Tôi sẽ đem theo một túi đỗ. Hột đỗ nhỉnh hơn hạt kê, dễ thấy
hơn, không sợ con lạc nữa".
Đến trưa cô thứ hai đem bữa đến chỗ bố. Song cũng như ngày
hôm trước, đỗ đã bị chim rừng ăn sạch rồi. Cô bé đi loanh quanh
trong rừng, tối hôm đó cô cũng tới căn nhà có ông cụ râu bạc. Cô
cũng xin ăn và xin trọ.
Ông cụ quay lại hỏi ba con vật:
Ới gà mái!
Ới gà trống!
Ới bò hoa lông đốm!
Chúng mày nghĩ sao?
Ba con vật đồng thanh trả lời: "Được!". Mọi việc sau đó lại xảy
ra hệt như hôm trước. Cô bé nấu một bữa ăn ngon, cùng ngồi ăn
uống với ông cụ, song không đỗái hoài gì tới ba con vật. Đến lúc cô
hỏi chỗ ngủ. Ba con vật đồng thanh đáp:
Cô đã ăn với cụ ấy,
Cô đã uống với cụ ấy,
Cô chẳng đỗái tới bọn này
Giờ ngủ đâu, cô liệu lấy.
Sau khi cô ngủ rồi, ông cụ lên nhìn cô lắc đầu. Ông cụ cũng cho
cô tụt xuống hầm như cô chị.
Sáng hôm sau, bác tiều phu dặn vợ: "Bữa nay mình để con bé
út nó mang cái ăn cho tôi vậy. Con bé biết vâng lời, nó sẽ đi đến nơi
về đến chốn, chẳng giống như các chị nó đâu! Hai đứa ấy cứ như
mấy con ong dại, suốt ngày bay nhởn nhơ".
Bác gái không ưng nên hỏi lại: "Thế lại muốn mất nốt cả đứa
con gái tôi cưng nhất hay sao?".
Bác trai đáp: "Mình đừng lo, con bé ấy thông minh và rất khôn,
nó sẽ không lạc đâu. Vả bữa nay tôi đem đỗ Hà Lan đi kia mà.
Giống đỗ này to hơn giống đỗ thường, mất dấu đường sao được!".
Nhưng đến lúc con bé con mang làn đi thì dọc đường có bao
nhiêu hột đỗ đậu đều vào diều lũ gà rừng cả rồi. Cô chẳng còn biết
đường đi lối nào nữa. Cô bé con lo lắng, cô lo bố đói, lo không về thì
mẹ sẽ than vãn.
Tối đến, thấy có ánh đèn, cô theo hướng đó lần tới. Cô nói rất lễ
phép, xin ngủ nhờ một đêm. Ông cụ già râu bạc quay lại hỏi mấy
con vật:
Ới gà mái!
Ới gà trống!
Ới bò hoa lông đốm!
Chúng mày nghĩ sao?
"Được", chúng đồng thanh trả lời. Cô bé bước ngay tới lò sưởi
chỗ mấy con vật nằm, khẽ vuốt ve bộ lông óng mượt của hai con gà,
rồi lại xoa đầu con bò lông đốm. Sau đó theo lời ông cụ dặn, cô đi
nấu ăn. Nấu xong, bưng bát ra bàn đâu đấy. Cô tự hỏi: "Mình no
mà để mấy con vật khôn ngoan kia nhịn đói có đành lòng không?
Ngoài ấy thiếu gì thức ăn phải cho chúng ăn no cái đã".
Cô đi lấy lúa mạch rắc cho hai con gà ăn và đi bê vào cho con bò
cả một ôm rơm ngát mùi thơm. Cô trìu mếm nói với mấy con vật:
"Chúc các bạn ăn ngon nhé. Nếu khát, tôi sẽ lại đi kiếm nước mát
về cho mà uống".
Nói đoạn, cô đi xách một thùng nước đầy. Hai con gà nhảy lên
mép thùng, chúng cứ nhúng mỏ xuống nước, rồi lại vươn cổ lên một
hồi, uống như giống chim thường làm. Còn bò ta làm thẳng một hơi
ra trò. Cho mấy con vật ăn uống no nê rồi, cô bé mới lại ngồi vào
bàn ăn nốt những thức ăn ông cụ còn bỏ thừa lại.
Một lúc sau, đôi gà bắt đầu rúc đầu dưới cánh. Bò cũng chớp
mắt liên hồi. Cô bé liền hỏi: "Giờ ta đi ngủ rồi chứ nhỉ?".
Phải không, gà mái
Phải không, gà trống
Phải không, bò lông đốm
Có đúng thế không?
Mấy con vật đồng thanh đáp:
Đúng, cô đã ăn với bọn tôi,
Cô đã uống với bọn tôi.
Cô đã không quên bọn tôi.
Đêm nay chúc cô ngon giấc.
Cô bé trèo lên gác, giũ gối, trải khăn đâu đấy chờ cho ông cụ đi
nằm, chòm râu bạc dài chấm chân, rồi cô mới lên giường ngủ. Ngủ
được một giấc ngon đến nửa đêm bỗng thấy nhà cửa tự lay chuyển,
cô tỉnh dậy. Cả bốn góc nhà bắt đầu chuyển răng rắc, cánh cửa lớn
cứ sập vào rồi lại tự mở ra đập sầm sầm vào tường. Xà nhà như
muốn rơi, gác như muốn đổ. Sau đó, dường như cả mái nhà muốn
sập. Rồi lại thấy yên tĩnh, cô bé thấy mình chẳng việc gì nên cứ
nằm yên và ngủ lại.
Sớm ngày hôm sau, cô tỉnh dậy trong ánh nắng tươi sáng, và lạ
chưa, cô thấy mình đang nằm trong một căn phòng lớn, quang cảnh
xung quanh vô cùng lộng lẫy. Tường bọc toàn bằng lụa mầu lá cây,
làm nền cho những cụm hoa vàng thật. Giường nằm bằng ngà, chăn
bọc nhung đỏ. Cạnh giường có một cái ghế trên xếp một đôi hài thêu
điểm trân châu.
Cô cứ ngỡ mình nằm mơ. Nhưng kìa đã thấy ba người hầu ăn
mặc rất sang: Họ bảo cô có sai bảo gì không.
Cô bảo họ: "Các bác cứ ra đi, tôi sẽ dậy ngay đây. Cứ để tôi nấu
cháo cho ông cụ xong tôi sẽ cho gà, cho bò lông đốm ăn sau".
Cô nghĩ bụng chắc ông cụ dậy rồi. Cô ngoảnh sang giường bên
xem sao nhưng không thấy ông cụ mà lại thấy một người lạ, trẻ,
đẹp. Cô đang ngắm nghía thì người ấy đã trở dậy bảo cô:
- Ta chính là một Hoàng tử đã bị một con mụ phù thủy hiểm
độc phù phép hãm hại. Nó đã biến ta thành một ông già tóc bạc,
đẩy ta ở giữa rừng sâu với ba người hầu cũng đã bị nó biến thành
một con gà mái, một con gà trống và một con bò sữa. Phép yêu ấy
chỉ được giải khi nào có một người con gái tốt bụng tới đây, không
những biết thương người mà biết thương cả giống vật. Người con
gái đó là nàng. Nửa đêm hôm qua, nàng đã giải thoát cho bọn ta,
ngôi nhà cổ giữa rừng đã thành nguyên hình là cung điện của ta
trước kia.
Đợi cô dậy rồi, Hoàng tử sai ba người hầu đi mời bố mẹ đến để
làm lễ cưới.
Cô hỏi:
- Nhưng hai chị của thiếp hiện giờ ở đâu?
- Ta đã giam hai cô đó xuống hầm. Mai ta sẽ giải vào rừng. Họ
sẽ phải hầu hạ một người đốt than ở đó cho tới khi nào họ biết sửa
lỗi, biết thương yêu súc vật, không để chúng khỏi đói khát.
Nhà các em có nuôi con vật nào trong nhà không, mèo, chó, hay
gà,... Đối với con vật nào cũng thế thôi, các em phải luôn thương
chúng vì chúng luôn giúp ích cho ta và không phải bị giam như hai
cô chị trong truyện này nhé!